Κλαύδιος

I

Όνομα τριών Ρωμαίων αυτοκρατόρων.

1. Νέρων Κ. Γερμανικός Καίσαρ. Βλ. λ. Νέρων.

2. Κ. Α’ (Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus, Λιόν 10 π.Χ. – Ρώμη 54 μ.Χ.). Ρωμαίος αυτοκράτορας (41-54 μ.Χ.). Ήταν γιος του Δρούσου του Πρεσβύτερου, ανιψιός του αυτοκράτορα Τιβέριου, θείος και διάδοχος του Καλιγούλα. Εξαιτίας του ανταγωνισμού που επικρατούσε ανάμεσα στις οικογένειες των Ιουλίων και των Κλαυδίων, καθώς και της κλονισμένης υγείας του, έζησε έως τα πενήντα του χρόνια μακριά από τα δημόσια αξιώματα. Αφοσιώθηκε σε γραμματικές και ιστορικές μελέτες, έγραψε μία ιστορία της Ρώμης, μία αυτοβιογραφία του και ένα λεξικό της ετρουσκικής γλώσσας. Όταν πέθανε ο Καλιγούλας (41), ο Κ. εξελέγη αυτοκράτορας από τους πραιτοριανούς. Συνέχισε το πρόγραμμα του Αυγούστου για την αναβίωση του ρωμαϊκού πνεύματος και έδιωξε από τη Ρώμη τους Έλληνες αστρολόγους. Παραχώρησε την ιδιότητα του Ρωμαίου πολίτη στους κατοίκους ορισμένων επαρχιών (για παράδειγμα της Γαλατίας), δημιούργησε μια καινούργια ιθύνουσα τάξη, βασιζόμενος στους απελεύθερους, σταθεροποίησε την αυτοκρατορική ισχύ έναντι των δημοκρατικών θεσμών και αναδιοργάνωσε ριζικά το φορολογικό σύστημα. Επίσης, επέφερε σημαντικές τροποποιήσεις στο δίκαιο περί γάμου, κληρονομιάς και δουλείας και διεύρυνε τα σύνορα της αυτοκρατορίας με εκστρατείες στη Βρετανία, στη Μαυριτανία και στη Θράκη. Τη διακυβέρνηση του Κ. επισκίασε, ωστόσο, η κριτική των δυσαρεστημένων από την πολιτική του ευγενών –που βρήκε την πιο υψηλή της έκφραση στη γνωστή σάτιρα του Σενέκα, Αποκολοκύνθωσις– καθώς και η διεφθαρμένη συμπεριφορά των δύο συζύγων του. Πραγματικά, η Μεσσαλίνα θανατώθηκε κατά διαταγή του ίδιου του Κ., ενώ η Αγριππίνα η Νεότερη αναμείχθηκε ενεργά στη δημόσια ζωή και κατόρθωσε να υποκλέψει τη διαδοχή από τον γιο του Κ., Βρετανικό, για τον γιο της από τον πρώτο γάμο της, Δομίτιο Νέρωνα.

3. K. B’ (Marcus Aurelius Claudius Gothicus, Δαλματία 214 – Σίρμιο Πανονίας 270 μ.Χ.). Ρωμαίος αυτοκράτορας (268-270). Αναγορεύθηκε αυτοκράτορας μετά τη δολοφονία του Γαλλιηνού (268), απώθησε τους Αλαμανούς στη βόρεια Ιταλία και νίκησε τους Γότθους στη Ναϊσσό, εξασφαλίζοντας για έναν επιπλέον αιώνα το ρωμαϊκό κράτος έναντι των βαρβάρων. Ακριβώς γι’ αυτή του τη νίκη ονομάστηκε Γοτθικός. Πέθανε από λοιμό ενώ ετοιμαζόταν να εκστρατεύσει εναντίον της βασίλισσας της Παλμύρας, Ζηνοβίας.

Το υδραγωγείο που φέρει το όνομα του Ρωμαίου αυτοκράτορα Κλαύδιου, ένα από τα πολλά δημόσια έργα που έγιναν κατά την περίοδο της αυτοκρατορίας του.

O Ρωμαίος αυτοκράτορας Κλαύδιος Α’.

II

Όνομα διαφόρων ιστορικών προσώπων της ρωμαϊκής εποχής.

1. Άππιος Κ. Καίκος. Βλ. λ. Άππιος Κλαύδιος.

2. Μάρκος Κ. Μάρκελλος (270 – 208 π.Χ.). Στρατηγός. Βλ. λ. Μάρκελλος Μάρκος Κλαύδιος.

3. Άππιος Κόιντος Πούλχερ (; – Εύβοια 48 π.Χ.). Ύπατος και ρήτορας. Ήταν σύγχρονος και φίλος του Κικέρωνα, ύπατος το 54 π.Χ. και ανθύπατος στην Ελλάδα. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στον Πομπήιο και στον Ιούλιο Καίσαρα υποστήριξε τον πρώτο και ανέλαβε τη στρατιωτική διοίκηση στην Ελλάδα. Άρχισε το χτίσιμο των μικρών Προπυλαίων στην Ελευσίνα, το οποίο ολοκλήρωσε ο συνονόματος ανιψιός του.

4. Νέρων Κ. Δρούσος (Δρούσος ο Πρεσβύτερος, 38 – 9 π.Χ.). Στρατηγός. Ήταν γιος του αυτοκράτορα Τιβέριου Κλαύδιου Νέρωνα και της Λιβίας Δρουσίλλας, η οποία, τρεις μήνες προτού γεννηθεί ο Κ., παντρεύτηκε τον μετέπειτα αυτοκράτορα Αύγουστο. Υιοθετήθηκε από τον Αύγουστο, μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 34 ή το 32 π.Χ. Το 19 π.Χ. ο Αύγουστος διέταξε τη Σύγκλητο να εκδώσει ψήφισμα, σύμφωνα με το οποίο ο Κ. Δρούσος μπορούσε να θεωρηθεί ενήλικος πέντε χρόνια πριν από το όριο ενηλικίωσης. Ο Κ. Δρούσος διετέλεσε πραίτορας το 16 π.Χ., στη θέση του νεότερου αδελφού του, Τιβέριου, ο οποίος πήγε στη Γαλατία. Έλαβε μέρος σε νικηφόρες εκστρατείες, αποκρούοντας επιθέσεις των Γερμανών. Στο τέλος του 12 π.Χ. επέστρεψε στη Ρώμη. Το 10 π.Χ. συμμετείχε σε εκστρατεία εναντίον βαρβαρικών φύλων και επέστρεψε στη Ρώμη με τον Αύγουστο και τον Τιβέριο. Σε νέες εκστρατείες νίκησε τους Σουηβούς και τους Μαρκομάνους και έφτασε έως τον Έλβα. Κατασκεύασε φράγμα στον Ρήνο, αλλά, ενώ βρισκόταν στην περιοχή του ποταμού, έπεσε από το άλογο και έσπασε το πόδι του. Ο Αύγουστος έστειλε κοντά του τον Τιβέριο, ο οποίος τον πρόλαβε ζωντανό, αλλά ο Κ. πέθανε έπειτα από λίγο. Προς τιμήν του οι Ρωμαίοι ανήγειραν τιμητική αψίδα στην Αππία Οδό, κενοτάφιο στην Άρα Ουμπιόρουμ, στον Ρήνο κ.α.

III

Όνομα αγίων της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας.

1. Κ. ο Κομενταρήσιος, ο μάρτυς. Κατά τους διωγμούς επί Διοκλητιανού (284-305) τον συνέλαβαν και τον θανάτωσαν με πνιγμό στη θάλασσα. Η μνήμη του τιμάται στις 18 Δεκεμβρίου.

2. Κ. ο Τιβούρνος. Μαρτύρησε επί Νουμεριανού με πνιγμό στη θάλασσα. Οι γιοι του, Ιάσων και Μαύρος, αποκεφαλίστηκαν και η μητέρα του, Ιλαρία, πέθανε, ενώ προσευχόταν στους τάφους τους. Κατά μία άλλη εκδοχή, η Ιλαρία μαρτύρησε με ξίφος. Η μνήμη τους τιμάται στις 19 Μαρτίου.

3. Ασκητής. Η μνήμη του τιμάται στις 3 Φεβρουαρίου.